Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye’nin 2024 dış ekonomik pozisyonunun orta vadede zayıf kaldığını belirtti. Rezerv kırılganlığı ve TL’nin değeri öne çıkan riskler arasında.
CARİ AÇIKTA DÜŞÜŞ AMA YAPISAL SORUNLAR SÜRÜYOR
Cari açık, enerji fiyatlarındaki gerileme, azalan altın ithalatı ve turizm gelirlerindeki artışla GSYH’nin %0,8’ine indi. Bu, 2023’teki %3,5’lik orana göre son yılların kayda değer düşüşü. Ancak iyileşme, yatırım artışından değil özel sektör tasarruflarından kaynaklandı. IMF, sürdürülebilir büyüme için yatırımların canlanması gerektiğine işaret etti.
REZERVLERDE KRİTİK SEVİYE
Türkiye’nin brüt rezervleri 2024’te 155 milyar dolara ulaşsa da IMF bu seviyeyi uluslararası standartlara göre yetersiz buldu. Rezerv yeterliliği ölçütünde %72 ile kritik eşiğin altında kalınıyor.
TL’DE AŞIRI DEĞERLENME SORUNU
Reel efektif döviz kuru 2024’te TÜFE bazında %12,9, ÜFE bazında %12,7 değer kazandı. Analizler, TL’nin %5,2 aşırı değerli olduğunu ve bunun ihracat rekabetini olumsuz etkileyebileceğini ortaya koydu.
SERMAYE GİRİŞLERİ GERİLEDİ
Net sermaye girişleri GSYH’nin %1,7’sinde kalarak 2023’teki %4,5’lik seviyenin altına düştü. Doğrudan yabancı yatırımlar sınırlı kalırken, portföy yatırımlarında hafif artış gözlendi.
DIŞ BORÇ BASKISI SÜRÜYOR
2025-2030 döneminde Türkiye’nin her yıl GSYH’nin yaklaşık %15’i kadar dış borç geri ödemesi yapacağı tahmin ediliyor. Bu durum, yüksek finansman ihtiyacının devam edeceğine işaret ediyor.
IMF’DEN 5 MADDELİK REÇETE
Kırılganlıkları azaltmak için IMF’nin önerileri şunlar:
- Enflasyonla mücadelede sıkı para politikasının sürdürülmesi,
- Kamu harcamalarının kontrolü ve mali disiplin,
- İhracata dayalı büyüme için ticaret engellerinin kaldırılması,
- Yatırım ortamını iyileştirecek reformlar,
- Rezerv birikimini artıracak stratejiler.
